Een kunstwerk

Wil je hem kwaad zien, ons gewaardeerd medelid van schietvereniging Willem Tell? Wil je die man, die altijd de vriendelijkheid en voorkomendheid zelf is, wil je die over de rooie hebben? 
Nou, dan moet je aan hem vragen hoe láát het is! Vraag maar eens gewoon aan hem: Weet jij misschien hoe laat het is? Gegarandeerd dat je de wind van voren krijgt! Maar laat ik e.e.a. even uitleggen.
Onze geachte collega-schutter heeft, naast schieten, nog een andere hobby: hij is een groot liefhebber van polshorloges. Nee, ik ga geen naam noemen, zoek dat zelf maar uit.
Gek op horloges dus, maar dan wel op horloges met véél toeters en bellen.
Hij maakt daar ook geen geheim van, integendeel: elke maand wordt zijn linkerpols gesierd door weer een ander exemplaar.
Toen, op een avond bij de schietvereniging, droeg hij een wel bijzonder imposant model.
Ik zag het direct, hoewel P., laat ik hem zo maar even noemen, heel bescheiden is, en al helemaal geen pronker.
Heel anders dan bv. K., die elke veertien dagen een nieuw, duur geweer koopt, en dan niet rust voordat ieder lid van de vereniging hem uitvoerig heeft gecomplimenteerd met die aankoop.
Nee, zo is P. helemaal niet.
Op die bewuste avond dus, vroeg ik hem: P., weet jij misschien hoe laat het is?
Als door een adder gestoken draaide hij zich naar mij toe. Of ik weet hoe láát het is? Wat een domme vraag! Hij zei het op een snauwende toon, en keek hij mij minachtend aan.
Dat was ik niet van hem gewend, en dat vertelde ik hem ook.
P. ging er eens goed voor zitten, nam een slokje van zijn cola, en begon.
Dit was wat hij me vertelde:
Ik kan me eraan ergeren als iemand aan mij vraagt: "Weet je, of u, misschien hoe laat het is? Wat een domme vraag! De vrager/vraagster heeft natuurlijk gezien dat ik een horloge draag, en doet dat zelf kennelijk niet. Maar dan moet dezelfde persoon ook gezien hebben dat mijn horloge veel méér is dan zomaar een horloge, zomaar een tijdaangever!
Goed, je kunt er ook de tijd op aflezen, maar dat is slechts een detail. Ik draag een kwartzgestuurd horloge met een groot aantal mogelijkheden, en dat is wél even wat anders dan zomaar een horloge!
Een goede vraag zou zijn: "Meneer, wat kán dat horloge allemaal? Hoeveel stappenmotoren zitten erin?
Met die vraag zou ik blij zijn! Want vergis je niet: mijn horloge met chronometer heeft víjf wijzerplaten, zés wijzers, en víjf stappenmotoren, die ook als elektromotoren kunnen worden geschakeld!
Uren, minuten, seconden, tienden van seconden, de datum, alarm, alles kan worden aangegeven. Daarnaast heeft mijn horloge vijf knoppen; met vier ervan kan ik de functies in- of uitschakelen.
En als ik ze inschakel, komt die hele complexe machinerie in beweging. Elektrische stromen jagen door de vele elektrische circuits, weerstanden, transistoren en condensatoren bepalen grootte en richting van die stromen.
Naast de stappenmotor van de secondewijzer, die altijd actief is, worden dan ook de velden en ankers van andere stappenmotoren ingeschakeld; wordt de magnetische polariteit van die velden steeds gewijzigd, als gevolg waarvan de aangestuurde wijzers met rukjes verspringen.
Als ik de middelste van de drie knoppen één klikje uittrek, kan ik het uur en de minuten instellen; op tijd zetten heet dat. Als ik aan die knop draai, wordt via een haakse tandwieloverbrenging die beweging op de grote wijzer overgebracht. En via tandwielen gaat ook de kleine wijzer mee!
Trek ik die knop twee klikjes uit, dan kan ik middels draaien aan diezelfde knop de datum instellen; ook alweer via een tandwieloverbrenging.
En dat is allemaal in een mooie stalen kast weggewerkt!
Dan praat je toch niet meer van een horloge! Dan heb je immers een computer, een technologisch hoogstandje om je pols, een kunstwerk!
Snap je nou waarom ik dat zo'n domme vraag vind: "Weet je misschien............?"
Oerdom!
Nadat hij dat gezegd had, draaide hij zich weer naar de bar.
Ik droop af, lichtelijk overdonderd.
Toen zei P., alsof hij spijt had van zijn uitval: Maar het is nu zestien minuten over tien.
Kijk, zo kende ik hem weer!


CWN